Anthony Eden

1955-1957 yılları arasında Birleşik Krallık'ın başbakanlığını yürütmüş olan "Sir" ünvanlı politikacı.

Mısır devlet başkanı Cemal Abdülnasır'ın 1956'da Süveyş Kanalı'nı millileştirmesini, bölgedeki Britanya çıkarlarına karşı büyük bir tehdit olarak algılar ve bu duruma müdahale etmek için harekete geçer. İlkin, o dönemde Mısır'dan İsrail'e sızan gerillaların saldırılarından zaten rahatsız olan İsrail'in bunu bahane ederek Mısır'ı işgal etmesi durumunda, Britanya-Fransa ikilisi olarak İsrail'e arka çıkmak konusunda Fransa'yla gizli bir anlaşma yapar.

Sir Eden ikinci olarak, ABD başkanı Dwight D. Eisenhower'a bir mektup gönderir ve bu işbirliğine ABD'yi de dahil etmek ister. Bu mektupta Sir Eden, Nasır'ın saldırganlığıyla 1930'lardaki Hitler'in saldırganlığı arasında bir analoji kurar. Buna göre; Hitler'in Rhineland'ı işgal ederek başladığı saldırganlık politikasını Avusturya, Çekoslovakya, Polonya ve en sonunda Batı dünyasını kapsayacak şekilde yaygınlaştırdığını hatırlatır. Benzer şekilde, Nasır'ın bu icraatının arkasının geleceği ve Arap ülkelerindeki tüm Batı çıkarlarının ve nüfuzunun ortadan kaldırılmasıyla sonuçlanabileceği uyarısında bulunur. Nasıl ki, Hitler'in attığı adımlar Batı Avrupa'da hoşgörüyle karşılandıkça Hitler daha da cüretkar hale gelmişse, Nasır'ın da Ürdün, S. Arabistan, Irak ve Suriye gibi Arap ülkelerinde örgütlediği genç subaylar eliyle devrimler gerçekleştireceğini -ki bunların içerisinde o dönem en stabil durumda olan Irak'ta Mısır'ın bir isyan planladığından haberdar olduklarını da not eder Sir Eden- ve bu ülkelerin Mısır'ın uydusu olmasa bile Sovyet uydusuna dönüşeceğini iddia eder. Ve bütün bu gelişmelerin sonucunda, Nasır'ın tüm Batı Avrupa'yı bu bölgedeki petrolden mahrum bırakacağını da ekler.

Eden'ın bu girişimlerine rağmen, bölgeye olası bir Batı müdahalesinin Arap milliyetçiliğini körükleyeceği ve bu durumda Sovyetler için bölgede yeni fırsatlar doğacağı endişesiyle, ABD, Batı Avrupa'lı müttefiklerine bu konuda destek vermez.

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

Plaza - Dışarıdan bakmaya devam (2)

Orda, Bir Salgın Var Uzakta

Yazmak ya da "verba volent scripta manent"...